အစၥလမ္ဘာသာ အေၾကာင္း

 

တည္ေထာင္သူ အာရပ္လူမ်ိဳး= မုိဟာမက္
တည္ေထာင္သည့္ႏွစ္ = (ေအဒီ ၆၁၀)။  
မဒီနာသို႔ထြက္ခြာသည့္ႏွစ္= (ေအဒီ ၆၂၂)။
 ကြယ္လြန္သည့္ႏွစ္= (ေအဒီ ၆၃၂)။ 
စတင္ေပၚေပါက္ရာဌာန = (အာေရဗ် ႏိုင္ငံ၊ မကၠာၿမိဳ႕)
ဘာသာ၏ အထြတ္အထိပ္ပုဂၢိဳလ္ = (အလႅာဟ္ဘုရားသခင္)
ပဓာနက်မ္းဂန္=( ကိုရန္က်မ္းျမတ္) 

ကမၻာႀကီးႏွင့္ သတၱဝါေတြကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ဖန္ဆင္းသည္။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ ကမၻာ၏ ပထမဆံုး လူသားအျဖစ္ 
အာဒမ္ ( Adam ) အမ်ိဳးသား ႏွင့္ ဧဝ ( Eve ) အမ်ိဳးသမီးတို႔ကို ဖန္ဆင္းသည္။ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ လူသားေတြ 
ဆက္ကာဆက္ကာ ေပါက္ပြါးလာၾက၏။ 
အစၥလမ္ဘာသာ၀င္အေရအတြက္ အၾကမ္းအားျဖင့္ အစၥလမ္ဘာသာကိုးကြယ္သူ ( 1.8 billion ) ခန္႔ရွိမည္ဟု 
ခန္႔မွန္းရၿပီး ကမၻာ. မူဆလင္ လူဦးေရ၏ သံုးပံုတပံုသည္ 
South Asia ၌ ေနထုိုင္ျပီး တိုးတက္ႏႈန္း အျမန္ဆံုး ဘာသာေရး တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္ ဟုဆိုသည္။ 

သမိုင္းအက်ဥ္း 
မိုဟာမက္ ( AD 570 – 632) သည္ 
ဤဘာသာကို အဓိကဦးေဆာင္ 
တည္ေထာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ယေန႔ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား
 ႏိုင္ငံရွိ မကၠာၿမိဳ႕ (Mecca) တြင္ေမြးဖြါးၿပီး ဗက္ဒို၀င္ (Bedouin tribe) အမ်ဳိးအႏြယ္မွျဖစ္သည္။ ဖခင္ဆံုးပါးၿပီးေနာက္ပိုင္း အဖိုးျဖစ္သူ၏ ၾကည့္ရႈ ေစာင့္ေရွာက္ လမ္းညြန္မႈျဖင့္ႀကီးျပင္း လာခဲ့သည္။ 

သူသည္ သိုးထိန္း တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေသာ 
ကုန္သည္ တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္သည္။ မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားက 
သူ႔ကို သန္႔ရွင္းသူ ေကာင္းကင္ဘံုမွတိုက္ရိုက္ဆင္းလာသူ (သို႔) ေကာင္းကင္သား (သို႔) ကယ္တင္ရွင္ အျဖစ္မခံယူ၊ မယံုၾကည္ပါ။ 
သူ႔ကို ဘုရားသခင္ထံမွ ေနာက္ဆံုးအေနျဖင့္ ေရာက္လာေသာ 
တမန္ေတာ္၊ ပေရာဖက္အျဖစ္လက္ခံ ယံုၾကည္သည္။ 
အစၥလမ္(Islam) ဟူေသာ စကားလံုးသည္ အေရဗစ္ 
(Arabic) ဘာသာျဖစ္ၿပီး “ဆက္ကပ္အပ္ႏွံျခင္း” 
သို႔မဟုတ္ “မိမိ၏အလိုဆႏၵ အလံုးစံုကိုစြန္႔၍ 
ဘုရားရွင္အားအပ္ႏွံျခင္း” ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရသည္။ 

မူဆလင္ (Muslim) သည္ အစၥလမ္ဘာသာကို ကိုင္းရိႈင္း 
လိုက္နာသူဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္တို႔၏ ယံုၾကည္ခ်က္အရ မိုဟာမက္သည္ သူ၏အသက္ (၄၀) ႏွစ္
ပါတ္၀န္းက်င္ ခန္႔ရွိေသာအခါ အလာရွင္ျမတ္ (ဘုရားသခင္) ထံမွ 
ဗ်ာဒိတ္ ျမင္သည္ဟုဆိုသည္။ ေကာင္းကင္တမန္ Gabriel ထံမွ 
ဗ်ာဒိတ္ အတြဲမ်ားစြာကို ျမင္မက္ ခံယူရရွိၿပီးေနာက္ပိုင္း AD 622 တြင္ အစၥလမ္ဘာသာကိုတည္ေထာင္သည္။ 

မူဆလင္ဘာသာ၀င္မ်ားက သူသည္ ဘာသာတရား သစ္ကို တည္ေထာင္သည္ဟု မခံယူပါ၊ အာျဗဟံ၊ ေမာေရွ၊ ဒါ၀ိဒ္ ႏွင့္ 
သခင္ေယရႈ တို႔အား ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဘုရားသခင္၏ ႏႈတ္ကပါတ္ေတာ္အလံုးစံုတို႔ကို ျပန္လည္ မြမ္းမံသူ၊ 
သန္႔စင္သူ ျဖစ္ၿပီး၊ မကၠာၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးအနားပါတ္၀န္းက်င္ရွိ 
လူသားမ်ားကို စုစည္းဦးေဆာင္သူ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္၊ တမန္ေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ 

သူ၏ ဘုရားတစ္ပါးသာ ရွိသည္ဟူေသာယံုၾကည္ျခင္း၊ စည္းကမ္းတင္းၾကပ္လြန္းေသာ ဘာသာေရးလိုက္နာမႈမ်ား၊ အျခားသူမ်ားအား အားမနာတမ္းဘာသာေရးေ၀ဖန္မႈမ်ား ႏွင့္ ျငင္းပန္းႏွိပ္စက္အျပစ္ေပးတတ္ေသာ ဘာသာေရးလိုက္နာမႈမ်ား က အာေရျဗကၽြန္းဆြယ္တြင္ထိုစဥ္အခါ၏ က်င့္သံုးေသာ 
ဘုရားမ်ားစြာကို ကိုးကြယ္သည္. ဘာသာေရးႏွင့္ 
လူမႈစနစ္တို႔ကို ၿခိမ္းေျခာက္စျပဳလာသည္။

 ေနာက္ပိုင္းတြင္ မိုဟာမက္၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ထိုဘာသာေရးအဖြဲ႕သည္ မကၠာၿမိဳ႕၏ေျမာက္ဖက္ မိုင္ ၂၈၀ ကြာေ၀းေသာ မဒီနာ (Medina) 
အရပ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားၾကသည္။ ေနာက္ ရွစ္ႏွစ္ၾကာေသာ အခါ မကၠာၿမိဳ႕သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥလမ္ဘာသာထဲသို႔ လူအေျမာက္အမ်ား ၀င္ေရာက္ လက္ခံယံုၾကည္လာၾကသည္။ မိုဟာမက္ကြယ္လြန္သည့္ 
AD 632 ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစၥလမ္ဘာသာ သည္ 
ဆြန္နီ (Sunnis) ႏွင့္ ရွီးယား (Shi’as) ဟူ၍
 ႏွစ္ျခမ္းကြဲသြားသည္။ 

ရွီးယား အဖြဲ႕သည္ ခြဲထြက္သည့္ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ပိုမိုတင္းၾကပ္သည့္ ဘာသာေရးယံုၾကည္ မႈကိုက်င့္သံုးရံုမက ႏိုင္ငံေတာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတြင္ ဘာသာေရးအႀကီးအကဲမ်ားမွ ခ်ဳပ္ကိုင္သည့္ စနစ္ကို သြပ္သြင္းက်င့္သံုးသည့္ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္တြင္ 
၈၅% ခန္႔ေသာ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ဆြန္နီ အဖြဲ႕မွျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ကိုခြဲျခားက်င့္သံုးသည့္ စနစ္ကိုလက္ခံသည့္အဖြဲ႔ျဖစ္သည္။ Sufiism ဟုေခၚေသာ အလြန္ေသးငယ္သည့္ အျခားအဖြဲ႔ငယ္တစ္ခုရွိေသးသည္။ 

အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ားက ဤဘာသာတရားသည္ 
ဘုရားသခင္ထံမွ စစ္မွန္ေသာ၊ ေနာက္ဆံုးေသာ တစ္ခုတည္းေသာဘာသာတရားျဖစ္သည္ ဟု
ယံုၾကည္လက္ခံသည္။ အျခားေသာ ဘာသာတရားမ်ား
အားလံုးသည္ ဘုရားသခင္၏ သမၼာတရားကို မမွန္မကန္
လက္ခံသူမ်ား အျဖစ္ခံယူသည္။ 

ဘုရားတစ္ပါးတည္းရွိျခင္း၊ ေကာင္းကင္တမန္မ်ား
ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ျခင္း၊ 
နိဗၺန္ႏွင့္ ငရဲ ရွိသည္ ဟုယံုၾကည္ျခင္း၊ 
ပေရာဖက္မ်ားကို ေလးစားလက္ခံျခင္း၊ အခ်ဳိ႕ေသာ
 ေရွးက်မ္းစာမ်ားကို တန္ဖိုးထားလက္ခံျခင္း 
တို႔တြင္ ဂ်ဴးဘာသာ (Judaism) တို႔ႏွင့္ တူညီၿပီး၊ 
ခရစ္ေတာ္သည္ အပ်ဳိကညာမွဖြါးျမင္ျခင္း၊ ေနာင္တြင္ေရာက္လာမည့္ 
ဘုရားသခင္၏တရား စီရင္ျခင္း၊ နိဗၺန္ႏွင့္ ငရဲ ရွိသည္ဟု
ယံုၾကည္ျခင္းမ်ားတြင္ ခရစ္ယာန္တို႔ႏွင့္ တူညီေသာ 
ယံုၾကည္ခ်က္ရွိသည္။ 
  
အေျခခံယံုၾကည္ခ်က္မ်ား 
1. အလာဟုေခၚေသာ ဘုရားသခင္ကိုယံုၾကည္သည္။ 
2. ေကာင္းကင္တမန္မ်ားရွိသည္ဟုယံုၾကည္သည္။ 
3. အလာရွင္၏ႏႈတ္ကပါတ္ေတာ္ ကိုရန္က်မ္းစာအုပ္၊ ဆြန္န (Sunnah) ဟုေခၚေသာ ‘ပေရာဖက္တို႔၏က်င့္ထံုး’ က်မ္းစာအုပ္ ႏွင့္ ဟာဒစ္ (Hadith) ဟုေခၚေသာ မိုဟာမက္ က အလာရွင္ ေပးသည့္အတိုင္းေရးသားသည့္ က်မ္းစာအုပ္တို႔ကို လက္ခံယံုၾကည္က်င့္သံုးသည္။ ထို႔အျပင္ တိုးရ (Torah) ဟုေခၚေသာ အာၿဗဟံေရးသည့္ က်မ္းစာအုပ္၊ ဒါ၀ိဒ္ေရးသားေသာ ဆာလံက်မ္းမ်ား ႏွင့္ The Gospel of Jesus တို႔ကိုလည္း ယံုၾကည္ လက္ခံက်င့္သံုးသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုေခတ္တြင္ ခရစ္ယာန္တို႔
အသံုးျပဳေသာ သမၼာက်မ္းစာအုပ္သည္ အမွားမ်ားစြာႏွင့္
 ျပည့္ႏွက္သည္ဟု ယံုၾကည္သည္။ 
4. ဂ်ဴးႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္တို႔၏ အထင္ကရ ပေရာဖက္ႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာ အာျဗဟံ၊ ေမာေရွ၊ ဒါ၀ိဒ္၊
 ေဆာလမုန္၊ ေယာဘ ႏွင့္ သခင္ေယရႈတို႔အားသူေတာ္စင္ 
ပေရာဖက္ ႀကီးမ်ားအျဖစ္လက္ခံယံုၾကည္သည္။ 
5. ေနာက္ဆံုးေသာေန႔ရက္တြင္ အလာရွင္ျမတ္၏ တရားစီရင္ျခင္းေန႔ရက္ရွိမည္ဟုယံုၾကည္သည္။ 
6. Qadr ဟုေခၚေသာအလာရွင္ျမတ္၏ အၾကြင္းမဲ့ 
တန္ခိုးအာဏာရွိျခင္းကို ယံုၾကည္သည္။ 
7. ေသျခင္း၏ အျခားတစ္ဖက္တြင္ နိဗၺန္ သို႔မဟုတ္ ငရဲ တြင္ ျပန္ရွင္ျခင္းရွိသည္ ဟုယံုၾကည္သည္။ 

 အေျခခံက်င့္စဥ္ (၅) ခု 
အစၥလမ္ဘာသာ၀င္တိုင္း၏ အေျခခံ
အက်ဆုံးေသာက်င့္စဥ္ ၅ ခုရွိသည္။ 
1. ဘုရားသခင္ႏွင့္ မိုဟာမက္ အား ေပါင္း၍ သူတို႔၏ 
တစ္ပါးတည္းေသာ ပေရာဖက္ အျဖစ္ ယံုၾကည္လက္ခံသည္ 
(oneness of God and Muhammad ဘုရား + မိုဟာမက္ = တစ္ပါး)။ 
ဤ ျဖစ္ျခင္း ကို Shahadah ဟုေခၚသည္။ 
2. တစ္ရက္ (ေနထြက္ခါနီးအခ်ိန္မွ မြန္းလြဲပိုင္းအထိ) 
အတြင္း (၅) ႀကိမ္ ဆုေတာင္းျခင္း။ 
3. ဆင္းရဲသားမ်ားကို ေပးကမ္းျခင္း 
4. ရာမာဒန္ (Ramadan) ဟုေခၚေသာ မူဆလင္ျပကၡဒိန္၏ ၉ လေျမာက္ေသာ လတြင္ (Sawm) ဟုေခၚေသာ မနက္ေနထြက္ခ်ိန္မွ ေန၀င္သည့္အခ်ိန္အတြင္း အစာေရွာင္ ဆုေတာင္းျခင္း။ 
ကေလးသူငယ္မ်ား၊ မက်န္းမမာျဖစ္ေနသူမ်ား၊ 
သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား ႏွင့္ ဦးေဏွာက္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိ႕တဲ့သူမ်ားျခြင္းခ်က္အျဖစ္ထားသည္။ 
5. မကၠာၿမိဳ႕သို႔ဘုရားဖူးသြားျခင္း၊ ဟာဂ်ီ (Hajj) ဟုေခၚသည္။ 
က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး ေငြေရးေၾကးေရးအရတတ္ႏိုင္သူ အစၥလမ္ဘာသာ ၀င္တိုင္း အနည္းဆံုးတစ္သက္တြင္ တစ္ႀကိမ္ မကၠာၿမိဳ႕ သို႔ မိုဟာမက္ကို အရိုအေသေပးရန္ႏွင့္ မိမိကိုယ္ကို အလာရွင္ျမတ္ထံ ျပန္လည္ဆက္ကပ္ႏွံသည့္အေနျဖင့္ ဘုရားဖူးသြားျခင္း။ 

အစၥလမ္ဘာသာႏွင့္ ပါတ္သက္ေသာသိသင့္သည့္အခ်က္
အခ်ဳိ႕ ယေန႔ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ားၾကားတြင္ အႀကီးအက်ယ္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနေသာ အရာတစ္ခုမွာ ဂ်ီဟဒ္ jihad (struggle)၏အဓိပၸါယ္ျပန္ဆိုပံုျဖစ္သည္။ 

 ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၀ါဒီအစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ားက ဂ်ီဟဒ္ ဆိုသည္မွာ အလာရွင္ျမတ္၏ တရားေတာ္ကို လိုက္နာရန္ အတားအဆီးမ်ား ကိုစိတ္ဓါတ္ေရးရာအရ တိုက္ခိုက္ျခင္းဟုျပန္ဆိုသည္။ 

ထိုသူတို႔သည္ ကိုရန္က်မ္း ၆ း ၁၅၁ တြင္ “အလာရွင္ျမတ္ ဖန္ဆင္းထားေသာ လူသားတို႔၏ အသက္ကို တရားဥပေဒနည္းလမ္း ျဖင့္လြဲ၍ ႏႈတ္ယူျခင္း (သတ္ျခင္း) မျပဳရ” ဆိုသည့္ က်မ္းခ်က္ကို စြဲကိုင္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အစြန္းေရာက္ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ားက 
ဂ်ီဟဒ္ ဆိုသည္မွာ အလာရွင္ျမတ္ထံ မိမိကိုယ္ကို အပ္ႏွံျခင္းမျပဳလုပ္သူတို႔ႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ ပြါးျခင္းဟု ျပန္ဆိုၾကသည္။ 
ကိုရန္ က်မ္းစာတြင္ “မယံုၾကည္သူတို႔ကို ေတြ႕ရာအရပ္တြင္ တိုက္ခိုက္ၾကေလာ့ Fight the unbelievers wherever 
you find them” ဟူေသာ က်မ္းပိုဒ္ကို 
က်င့္သံုးျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္အျဖစ္ကူးေျပာင္းရန္အတြက္ 
Shaha dah ဟုေခၚေသာ သက္ေသခံျခင္းကေလး ျပဳလုပ္ရံုျဖင့္ ကူးေျပာင္းႏိုင္သည္။ ထိုသက္ေသခံခ်က္မွာ “အလာရွင္ျမတ္မွတစ္ပါး အျခားေသာဘုရားမရွိပါ၊ မိုဟာမက္သည္ အလာရွင္၏ ပေရာဖက္ျဖစ္သည္” ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤသက္ေသခံခ်က္ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အတိတ္တြင္ က်ဴးလြန္ခဲ့သမွ်ေသာ အျပစ္မ်ား ေခ်ဖ်က္သြားသည္ဟု ယံုၾကည္သည္။ 

အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ တို႔အတြက္ “ျပန္လည္ေမြးဖြါးျခင္း Born again” ျဖစ္သည္။ ကိုရမ္က်မ္း ၂ း ၂၅၄ တြင္ လူတစ္ေယာက္အား အစၥလမ္ ဘာသာသို႔ အတင္းအဓမၼ ကူးေျပာင္းေစျခင္းကို တားျမစ္ထားသည္။ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ျခင္း ေန႔စဥ္ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ျခင္းအမႈျပဳလုပ္ေသာအခါ ရွိသည့္အရပ္မွ မကၠာၿမိဳ႕ ရွိရာ အရပ္ဖက္သို႔ ဦးညြတ္ျပပ္၀ပ္ကိုးကြယ္ၾကသည္။ ေသာၾကာ ညတုိင္းတြင္ 
ဗလီ (Mosques) သို႔ သြားေရာက္ၿပီး ကိုးကြယ္ျခင္းျပဳသည္။

Mosques ၏အဓိပၸါယ္မွာ ျပပ္၀ပ္ကိုးကြယ္ရာ ေနရာဟူ၍ျဖစ္သည္။ Mosques ဟူေသာစကားလံုးသည္ စပိန္ဘုရင္ ဖာဒီနန္ ႏွင့္ မိဖုရား အစၥဘဲလား တို႔က အစၥလမ္ တို႔၏ ၀ပ္ျပဳကိုးကြယ္တဲ့ေနရာေတြကို ျခင္ေကာင္ (Mosquitoes) ေလးတစ္ေကာင္ကို ဖိသတ္သလို ညက္ညက္ေက်ေအာင္ ဖ်က္ဆီးပစ္မယ္ ဟု ႀကံဳး၀ါးခဲ့ ရာမွ ျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု ဆိုရိုးရွိခဲ့ဘူးသည္။ 

အေရးပါေသာေန႔ရက္မ်ား 
အစၥလမ္ဘာသာေရးတြင္ အေရးပါေသာအခ်ိန္ သံုးႀကိမ္ရွိသည္။ 
1.Ramadan – အစာေရွာင္ဆုေတာင္းသည့္လ 
2. Al-Hajj – ဘုရားဖူးသည့္လ။ အလာရွင္ျမတ္က ဣဇာက္ ၏၀မ္းကြဲ အကို ဣရွေမလအားဘုရားသခင္က ကယ္တင္ျခင္းကို အစြဲျပဳ၍ ျပဳလုပ္သည္။ ဤအခ်ိန္တြင္ မရွိဆင္းရဲသားမ်ားကို ကူညီေပးကမ္းၾကသည္။ 
3. Mawlid an-Nabvi – ပေရာဖက္ မိုဟာမက္၏ေမြးေန႔။ 

  ခရစ္ယာန္ဘာသာႏွင့္ အဓိကကြာျခားခ်က္မ်ား 
1.သမၼာက်မ္းစာအစား ကိုရန္ က်မ္းစာအုပ္ကို အသံုးျပဳသည္။ လံုး၀ဥႆံုအမွားမရွိေသာ အလာရွင္ျမတ္ထံမွလာသည့္ က်မ္းစာအုပ္ ျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္သည္။ မိုဟာမက္ ၏က်င့္စဥ္မ်ားကိုေရးသားေသာ Hadith က်မ္းကိုလည္း လက္ခံသည္ 
2.အလာရွင္ျမတ္သည္ တစ္ပါးတည္းေသာဘုရားသခင္ (သံုးပါးတစ္ဆူမဟုတ္) ျဖစ္ၿပီး အရာအားလံုးကိုသိကၽြမ္းၿပီး၊ သနားျခင္း ဂရုဏာႏွင့္ျပည့္၀သည့္ တန္ခိုးႀကီးေသာသူျဖစ္သည္။ 
3. သခင္ေယရႈသည္ ထူးဆန္းေသာနိမိတ္လကၡဏာမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အပ်ဳိကညာ မာရိ မွေမြးဖြါးသည္။ ဘုရားသခင္ထံမွလာေသာ ဘုရားသားမဟုတ္၊ ကားတိုင္ေပၚတြင္ အမွန္တကယ္
သတ္ျဖတ္ျခင္း မခံခဲ့ရပါ၊ အႏိၱခရစ္ (Anti Christ) ကို
အႏိုင္ယူ တိုက္ခိုက္ရန္ ျပန္လာမည္ ဟုယံုၾကည္သည္။ 
4.လူသားတိုင္းတြင္ ၀ိညာဥ္ရွိသည္။ ေမြးရာပါအျပစ္ဟူ၍မရွိပါ။ လူသားတိုင္းအျပစ္မဲ့သူအျဖစ္ေမြးဖြါးေသာ္လည္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ကိုယ္ခႏၶာဖြဲ႕စည္းမႈႏွင့္ တိရိစၧာန္ကဲ့သို႔ေသာစိတ္၏လိုအင္ဆႏၵမ်ားေၾကာင့္ 
အျပစ္ရွိသူမ်ားျဖစ္ သြားၾကသည္။ 
5.လူသားတိုင္း အလာရွင္ျမတ္ထံ အၾကြင္းမဲ့ဆက္ကပ္အပ္ႏွံၿပီး ဘ၀တစ္ခုလံုးတြင္ သူ႔အားအလုပ္အေၾကြးျပဳရမည္။ 
6. ကယ္တင္ျခင္းသည္ အလာရွင္ျမတ္ကိုယံုၾကည္ျခင္းႏွင့္ အစၥလမ္တရားေတာ္မ်ားကို လိုက္နာႏိုင္မႈအေပၚမူတည္သည္။ အျပစ္မ်ားကိုေဆးေၾကာရန္ အဆင့္ေလးဆင့္ပါေသာ 
“tawba” ကိုျပဳလုပ္ရမည္။ 
 7.နိဗၺန္သို႔မဟုတ္ေကာင္းကင္ဘံု သည္ထာ၀ရေနခ်င္စဖြယ္ ေကာင္းေသာအရပ္ျဖစ္ၿပီး အစၥလမ္ဘာသာကိုင္းရိႈင္းသူတို႔ 
အတြက္ျဖစ္ၿပီး ငရဲဘံု သည္စက္ဆုတ္ရြံရွာဖြယ္ေကာင္းၿပီး ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာေကာင္းေသာေနရာျဖစ္ၿပီး အျပစ္သားမ်ား သြားရမည့္ေနရာျဖစ္သည္။ 
(Islam wiki & ေသာင္းႏိုးမွတ္ခ်က္-မွ ကိုးကားတင္ျပထားပါသည္)